Isyung ipinambubutas muli sa mga mambabatas ang pork barrel. Tawag ito sa appropriation o enterprise na mudmod pondo o trabaho na walang accountability. Pumabor kaya sa sambayanan ang pagbusisi kuno sa "scam"? Dahil sa love affair ng pera't politika baka bariles eh pambulsa muli ng trapo't amuyong. Tama o maling perception ba ito?
Agosto 1896 nang simulan ng Katipunan ni(na) Andres Bonifacio ang rebolusyon laban sa mga Espanyol. Agosto 1983 nang patayin si Benigno "Ninoy" Aquino.
Sa pumagitnang 87 taon at sumunod na 3 dekada, kinuro ng mga historyador: bitin, unfinished ang rebo 1896 at 1986. Tatlong taon matapos bumagsak sa tarmac si Aquino, ibinagsak ng people power ang Marcos regime.
Diumano, kinakain ng rebolusyon ang mga anak nito. Patunay: pinatay sina Bonifacio at Antonio Luna, sa utos ng nang-agaw ng liderato Emilio Aguinaldo.
Pero ayon sa isang makata-nobelistang Pinoy, mga traidor na anak ang lumalamon sa rebolusyong nagsilang sa kanila.
Isinisisi ng iba sa "short memory" ng Filipinos ang pagkabitin ng rebo.
Paoka-okasyong pagkokak ng paalala: pag di ka natuto sa lessons of history, condemned kang ulitin mo yun.
Heto'ng isang exhortation: gagapin ang apoy ng nakalipas, huwag mamulot lang ng abo nito.
Pinaksa minsan sa isang world meeting sa PICC ang pamilyang Kristiyano bilang "simbahang domestiko."
Tinalakay roon ang role ng pamilya sa buklurang magtatakda ng tunguhing pandaigdig.
Ugnayang Diyos at tao ang tinalakay rin ng isang manunuri. Aniya, larawan ng poverty ang Pinoy piety: lambong ng ating pambansang kaluluwa.
Namamanata lang tayo pag hihingi ng pabor, halimbawa, panalo sa lotto.
Magkapareho ang tabas at tela ng buhay politikal at buhay relihiyoso ng Pinoy. Tingin niya sa gobyerno: malayo pero mapag-arugang bathala, mudmod ay pabor imbes na kapangyarihan.
Sinasabing nasa tao ang gawa, nasa Diyos ang biyaya. Para sa Pinoy, nasa Diyos pati gawa.
Sa pagiging pabaya ng Pinoy, pantakip niya ang dobleng "pabuya" ng Bathala.
Magnuynoy o magnilay tayo hinggil sa DAP na idinipensa ni Pres. Benigno "Noy" Aquino III sa presidential broadcast noong 30 Oct. 2013
Nagtanggol siya dahil laganap ang palagay na pork barrel ang DAP gaya ng congressional PDAF. Binansagan ng critics si P-Noy na "Hari ng Makarneng Bariles."
Pasubali niya: "Spending through DAP is clearly allowed by the Constitution and by other laws."
Kaugnay nito, 3 lawmakers na idinawit sa pork barrel scam ang sinampahan sa Ombudsman ng reklamong plunder.
Kinailangan ang solo kwerpong depensa bilang pag-ulit ni P-Noy sa sariling pahayag: hindi siya magnanakaw.
Pinilantik din niya ang diumano ay mga lumalabusaw, nagpapalabo ng issues. Nakisawsaw sa depensa pagkaraan ng broadcast ang mga nakikibalahibo kay P-Noy.
May tanong. Ba't naatat o nag-apurang dumipensa ang Pangulo? Ba't di hinintay ang magiging resulta ng pagdinig ng Supreme Court sa petitions kaugnay ng DAP sa Nov. 11?
First time kasi na sa "charmed presidency" ni P-Noy ay bumagsak daw ang popularity rating niya.
May kinalaman daw dito ang baha, deterioration ng EDSA, pagiging world's worst airport ng NAIA 1, Zambo siege, etc.
Nagsolo ng depensa sa DAP si P-Noy dahil wala raw ginagawa ang mga opisyal na alalay niya kundi magpaigkas ng nakaiiritang dakdak.
Bago idinaos ang polls 2013, kinalampag ng isang politiko ang kooperatibang pang-elektrisidad sa Cabiao, Nueva Ecija.
Binayo ng bagyo noong Oct. 11, bumalik sa bayan ang madilim na panahon at 2 weeks itong amoy-kandila.
Dumating ang liwanag na kaakibat daw ng power play ng politiko noong magbobotohan na. Bakit napakatagal nagtiis ang bayan?
Diumano, hinintay ng balisawsawing kooperatiba ang bagong bagyong magsasauli ng koryenteng tinangay ng nagdaang unos. Sampol ba ito ng "micro sense, macro madness"?
Allergic sa pagtitip ang isa kong kabarkada. Pagpapawili raw ito para maging palaasa ang tao.
Sa beerhouse, tila salot na iniiwasan ni Bark ang GROs kahit supersexy. Never siya nagteybol. Sobra na'ng patong sa presyo ng lady's drink, daig ko pa ang nagtip, angal niya.
Nagpizza kami minsan. Pagpunta niya sa CR naglagay ako ng coins sa mesa para sa waiter naming may ipinababalot sa counter.
Pagbalik ni Bark napansin ang coins, kinuha ibinabalik sa akin. Inignor ko kunwa kaya ibinulsa niya.
Paalis kami sa pizza parlor nang humabol ang waiter. Cesar po'ng ngalan ko, sir, sabi nito kay Bark. Di po ba ang para kay Cesar dapat ibigay kay Cesar?
Naobligasi Bark na isa-isang ipasahod sa palad ng waiter ang coins.
Nakataxi na kami nang sabihin ng kabarkada: Naisahan ako ng kumag, matalas na ang mata mahusay pa sa lohika!
Tamang panukalang pantaga-at-pantagay sa maling kalagayang umiiral ang (salungatang) masayang paghasaan ng kakayahang magsuri.
Bilib ako sa manunulat na "satirada" ang approach, satirikong tumirada. Gaya ni Barbara Ehrenreich, social critic ng Amerika.
Ms. Ehrenreich's acts of kindness, by no means random, aim to kill. And, in a larger sense, to save (anang The New York Times).
Kaipala, taglay ni Barang ang "(Mark) Twain-like talent for turning a phrase, which makes her much fun to read and downright irrefutable," ayon naman sa San Francisco Chronicle.
Isang pruweba ng galing na iyan ang panimulang pangungusap ni Barang sa essay niyang God Owes Us An Apology na kabilang sa librong This Land Is Their Land:
"The tsunami of sea water that hit South Asia was followed instantly by a tsunami of spittle as the religious sputtered to rationalize God's latest felony."
Magdahan-dahan sana ang mautak at mapangmata bago sila humusga. Pinakamakulay ang paraan ko sa pagsasanggalang at likas sa akin bilang nilalang. Di ko kailanman minithi ang kalagayang malabahaghari para ipanloko at maghari. Iwasang matukso na ikompara ako sa inyong mga politiko.
Mahaba ang katahimikan ng mga kaibigan. Kayrami nila, di man patalunin sa bangin ay gagawin ito, mapatunayan lang sa mundo ang katapatan ng bawat amigo.
Naputol ang isang misyong nakabubuti sa kanila at sa iyo. Pansamantala lang ito, sinasabi-sabi mo sa iyong anino.
Umaasam ka ng text o tinig, huwag nang yabag, mula sa mga kapanalig. Krimen ba ang mithi na mabawasan ang pighati kahit sandali?!
Sa kalagayang iyan, ibig mong magkaroon ng kaaway na magsisigaw ng panghihinayang kung bakit di ka pa natuluyan.
Pampasilakbo ito ng dugo, siguradong titingkad ang kulay ng tagpo.
Tamali - DOKLING SA (MEDICAL) PROFITEERING (Una sa 2 Bahagi)
DOKLING SA (MEDICAL) PROFITEERING
(Una sa 2 Bahagi)
Karga pa ba ng RP media ang ad tungkol sa dapat bilhing food supplement at pantakot na bawal magkasakit? Ang tiyak ay konektado ito sa duel ng health care at profit principle.
At pinakatiyak ang patutsada ng isang social critic: "If there is one area of human endeavor where private enterprise doesn't work, it's health care".
Si Barbara Ehrenreich ang critic. Sa isa niyang libro, may seleksiyong nagsasaad ng sumusunod (na halaw).
Isang partikular na lurid case ng medical profiteering ang nasa porma ng isang Dr. Prem Reddy, "who owns 8 hospitals".
"I do not begrudge any physician a comfortable lifestyle," ani Barang, "good doctoring is hard work-but Dr. Reddy dwells in a 15,000-square foot mansion featuring gold-plated toilets and keeps a 2nd home, valued at more than $9 million, in Beverly Hills as well as a $4.4M helicopter for commuting".
Tamali - DOKLING SA (MEDICAL) PROFITEERING (Huling Bahagi)
DOKLING SA (MEDICAL) PROFITEERING
(Huling Bahagi)
Ang secret sa $300M fortune ni Dr. Reddy, ayon kay Barang: "For one thing, he rejects the standard hospital practice of making contracts with insurance companies, because he feels that these contracts unduly limit his reimbursements".
Bukod dito, "he's suspended much-needed services such as chemotherapy, a birthing center, and mental health care as insufficiently profitable".
Rason ni Reddy sa gayong "piratical practices"? Ani Barang, "He (Reddy) believes that patients may simply deserve only the amount of care they can afford".
Meron o walang Reddy sa RP? Hula: maraming Pinoy ang ready madokling (doktor na dinuling ng profiteering) anumang sandali.
Ayon kay Max Weber, "power is the probability that one actor within a social relationship will be in the position to carry out his own will despite resistance, regardless of the basis on which this probability rests."
Bantog na depenisyon itong madalas pagbatayan ng mas pinahaba at abstraktong mga diskusyon tungkol sa kapangyarihan.
Sa tingin ni Weber, ang kapangyarihan ay lumilitaw mula sa mga ugnayan ng "social actors in a mutually acknowledged competitive or cooperative context."
Ginagamit ang kapangyarihan para makuha ang mga praktikal na layunin sa pamamagitan ng mga mekanismo ng dominasyon at pagpapasunod.
Ang focus ay sa pagkakamit ng mga hangaring indibidwal imbes na kolektibo, dahil tinatanaw ang kapangyarihan bilang bunga at ekspresyonng mga ugnayan.
Sa perspektibang ito, hindi nasusuri ang napakatanda at napakahalagang problema sa teoryang panlipunan--ang ugnayan ng indibidwal na mga pagkilos at sama-samang mga layuning nilinaw.
Pagkasindak at muling paglakas ang dulot ng trahedya; mahalaga ito sa kalusugang spiritual ng isang panahon.
Nagpapahiwatig ito ng mga pamantayan sa buhay na puwedeng mag-express ng nobleza (nobility).
Ginagalugad (explore) ng trahedya ang abot-kaya ng tao na maging responsable sa sarili niyang kapalaran.
Kailangan ang galugad dahil kahit kumikilos ang tao batay sa palagay na malaya siyang pumili, magiging kalaban niya ang mga kapangyarihan ng uniberso na di niya kontrolado.
Ang hanggahan ng kalayaan at pangangailangan ay di palagian o malinaw.
Tatabunan at hindi lilingunin ng panahong lilipas ang bakas ng tao at pangyayari at ang paligid.
Huwag balewalain ang pansing may puwang ang tadhana para sa paglimot.
Isang libro tungkol sa buhay ng isang babaing sumilang at nagkaisip sa dating USSR na nagdesisyong tumira sa US ang pinuri ng critics.
Mahusay ang pagkabuo ng awtor (babaing ito mismo) sa mga sariling gunita. Pulido ang paggamit niya ng English kahit di ito ang wika sa pamayanang kinagisnan niya.
Bago nailibro ang memoir, tinanggihan itong ilathala ng isang publisher. Pinintasan: mali ang diskarte, walang kabuhay-buhay ang pagbabalik-diwa. Nalimbag lang matapos muling sulatin ng awtor.
Sinabi niya sa media na isang guro ang pumatnubay sa pagpapahusay ng obra: dapat malalimang hukayin ng manunulat ang panahong nakalipas, hanguin ang makahulugang pangyayari sa buhay.
Halos kamakailang (2008) maituturing, mas pangahas at marahas ang mga kotongero. Mga pasimple-simpleng bully, umasenso, nagpakaterorista.
Ang barya-barya ay humantong sa buo-buo. Mas mainam sipating pananalbos muna bago paglagas ng buhay at pagwasak ng ari-arian.
Naging pamilyar ang pambobomba, mas sumalimuot ang buhol ng mga teoretikong konsiderasyon, gaya ng politikal na pakana.
Malaking bahagi ng bansa ang niyayanig ng atakeng terorista, pakikibakang rebolusyonaryo at pag-iimbot ng mga elementong anti-sosyal, ayon sa kanluraning media.
Pakahulugan dito ng mga puwersa ng seguridad: kilabot na kotongero ang New People's Army na nagpapataw ng revolutionary tax.
Kung tama iyan, aba e mataas-taas na antas kesa tampalasan ding diskarte ng kotong cops.
(Artikulo itong kabilang sa ABISO: ISTORYA AT ENSAYO ni Celine Labuyo)
Pantapat ng Pinoy ang 'Undas' sa Todos los Santos (Araw ng mga Banal). Bakit itinatapat din ang katawagang 'Araw ng mga Patay'? Tila mali o tila tama?
May ganitong argumento: mababa ang grado ng sangkatauhan sa halagahang sagrado. Excellent sa banal-banalan.
Pwes, ligtas na sagot ang Undas o Araw ng mga Utas. Sino'ng nakatitiyak na santa/santo nga ang sumanitso.
Di-perpekto, dahil mga tao rin, silang nagdedesisyon sa kasantohan ni ganito at gayon.
Minsan sa santaon, dagsa ang mga ulila, kandila, korona, pagkain, etsetera sa mga sementeryo. Binabasag ng nabubuhay ang katahimikan sa teritoryo ng nagsiyao.
Okey, kung hudyat iyang nahimasmasan ang tao, gumagalang sa alaala, pumupulot ng aral sa naging karanasan ng mga patay.
Baka naman pakitang-tao lang, pakita sa nasa labas, hindi sa nasa loob, ng nitso.
